Onderzoeken en commissies
Er zijn diverse commissies aangesteld (geweest) voor onderzoek naar seksueel misbruik en lichamelijk, psychisch en seksueel geweld.
Commissie de Winter: Onderzoek en meldpunt geweld in de jeugdzorg
Op 7 november 2016 begon de commissie de Winter op verzoek van het kabinet een officieel onderzoek naar psychisch, lichamelijk en seksueel geweld in de jeugdzorg vanaf 1945 tot nu. Daarnaast heeft de commissie ook een meldpunt geopend. Op 12 juni 2019 bood de Commissie De Winter haar eindrapport “Onvoldoende beschermd, geweld in de Nederlandse jeugdzorg van 1945 tot heden” aan de ministers De Jonge (Volksgezondheid, Welzijn en Sport) en Dekker (Rechtsbescherming) aan.
Onderzoek naar seksueel misbruik binnen gemeenschap van Jehova's Getuigen
De Universiteit Utrecht heeft onderzoek gedaan naar seksueel misbruik en aangiftebereidheid binnen de gemeenschap van Jehova's Getuigen in Nederland. Ze deed dit onderzoek in opdracht van het Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum (WODC) van het Ministerie van Justitie en Veiligheid. Het rapport dat uit het onderzoek voortkwam, is inmiddels openbaar (nadat de publicatie werd aangevochten door de Jehova's Getuigen). Minister Dekker heeft naar aanleiding van het rapport nieuw beleid opgesteld. In een brief die hij op 27 augustus 2020 naar de Tweede Kamer stuurde, kondigde hij aan dat het meldpunt ‘Verbreek de Stilte’ wordt uitgebreid met expertise over gesloten gemeenschappen. Slachtoffers van seksueel misbruik binnen gesloten gemeenschappen kunnen bij Verbreek de Stilte terecht voor ondersteuning.
Commissie Misbruik Castrum Peregrini 1942 - 1986
In mei 2019 bleek uit onafhankelijk onderzoek van de commissie 'Misbruik Castrum Peregrini 1942-1986' dat er seksueel geweld heeft plaatsgevonden door Wolfgang Frommel en zijn kring. Er was sprake van seksueel misbruik en van grensoverschrijdend gedrag, waarbij gebruik gemaakt werd van moreel overwicht over jongere mannen en vrouwen.
Een aantal van de slachtoffers is nog in leven en heeft tot op de dag van vandaag last van het misbruik. Angst, schaamte, schuldgevoel en emotionele binding met de pleger zijn vaak grote drempels voor slachtoffers om hun ervaringen te delen. Gelukkig hebben zij hun ervaringen over wat hen is aangedaan in dit onderzoek gedeeld, zodat zij erkend kunnen worden in hun leed.
Na het verschijnen van het rapport van de commissie hebben Slachtofferhulp Nederland en het Schadefonds Geweldsmisdrijven, in overleg met de stichting Castrum Peregrini, een hulpaanbod geformuleerd dat aan de melders bij de commissie is aangeboden. Slachtoffers kunnen – ook wanneer zij zich niet bij de commissie hebben gemeld - nog steeds terecht bij Slachtofferhulp Nederland voor ondersteuning.
Commissie Oud-Katholieke Kerk van Nederland
Begin 2017 heeft het Collegiaal Bestuur van de Oud-Katholieke Kerk van Nederland (OKKN) onafhankelijk onderzoek laten uitvoeren. Reden hiertoe waren verschillende meldingen van seksueel misbruik binnen haar organisatie. De commissie sprak met tien slachtoffers van seksueel misbruik en met verschillende functionarissen binnen de kerk. In oktober 2018 bracht de commissie haar eindverslag uit. Een van de conclusies is dat dat de OKKN “een geloofsgemeenschap met een sterk familiair karakter” is, die de neiging had om zaken onder het tapijt te vegen. De onderzoekscommissie gaf meerdere adviezen waaronder het advies om een vertrouwenspersoon in te zetten, het meldpunt en de klachtenprocedure optimaliseren en het verplicht stellen van een Verklaring Omtrent het Gedrag (VOG) voor pastorale werkers en vrijwilligers. De OKKN heeft toegezegd alle aanbevelingen van de commissie over te nemen.
Commissie sociaal veilige werkomgeving Defensie
De commissie sociaal veilige werkomgeving Defensie heeft onderzoek gedaan naar de sociaal veilige werkomgeving bij Defensie. Aanleiding voor het instellen van de commissie was een toezegging van de staatssecretaris. Op 13 november 2017 meldde zij in de Kamer een onafhankelijk extern onderzoek in te stellen vanwege een misbruikzaak in Schaarsbergen. Het onderzoek is inmiddels afgerond en de conclusies zijn gepubliceerd in bijbehorend rapport.
Commissie de Vries: seksuele intimidatie en misbruik in de sport
Om een beeld te krijgen van de aard en omvang van seksuele intimidatie en misbruik in de sport heeft NOC*NSF op 1 maart 2017 de Onderzoekscommissie seksuele intimidatie en misbruik in de sport ingesteld. Het onderzoek is inmiddels afgerond en het rapport gepubliceerd.
Commissie Samson: seksueel misbruik jeugd- en pleegzorg
De commissie-Samson is in 2010 door de Nederlandse overheid ingesteld om onderzoek te doen naar seksueel misbruik van door de overheid uit huis geplaatste kinderen. Daarnaast had de commissie tot taak te onderzoeken hoe de overheid had gereageerd op eventuele signalen van kindermisbruik. Ten slotte had de commissie tot taak te onderzoeken hoe tijdens de instelling van die commissie de mechanismen rond signalering van seksueel misbruik functioneerden. De commissie startte haar werkzaamheden op 10 augustus 2010 en werd per 1 januari 2013 opgeheven.
Op 8 oktober 2012 bracht de commissie haar eindverslag uit onder de titel Omringd door zorg, toch niet veilig. Seksueel misbruik van door de overheid uit huis geplaatste kinderen, 1945 tot heden. In dat eindrapport deed de commissie verschillende aanbevelingen.
Commissie Deetman: seksueel misbruik minderjarigen binnen de Rooms-Katholieke kerk
De commissie-Deetman onderzocht van 2010 tot 2011 het seksueel misbruik van minderjarigen in de Rooms-Katholieke Kerk van 1945 tot 2010. Zij presenteerde op 16 december 2011 haar eindrapport. In het eindrapport deed de voormalige onderzoekscommissie een aantal aanbevelingen, onder meer in het kader van de hulpverlening en genoegdoening aan slachtoffers. Zij zegde toe periodiek de uitvoering van de aanbevelingen door de bestuurlijk verantwoordelijken te zullen monitoren. In juli 2016 volgde de Slotmonitor. De commissie-Deetman rondde daarmee haar werkzaamheden af en hield op te bestaan.
Commissie Heerma van Voss-Houwerzijl: dwangarbeid binnen de jeugdinstelling De Goede Herder
Op 19 december 2019 is het rapport van prof. M.S. Houwerzijl en prof. G. Heerma van Voss over De Goede Herder overhandigd aan de minister voor Rechtsbescherming Sander Dekker. Dit rapport gaat over de werkwijze in de instellingen van de kloosterorde De Goede Herder in de periode 1945-1975 en de rol van de overheid daarbij. Dezelfde dag heeft de minister dit rapport aan de Tweede Kamer gestuurd, voorzien van een reactie. In die reactie schrijft de minister dat excuses, erkenning, hulp en ondersteuning van de overheid hier op zijn plaats zijn– wie er ook aansprakelijk is. De minister geeft ook aan dat er wordt gewerkt aan een erkenningspakket op grond van de aanbevelingen van de Commissie De Winter.